• 1
    Kansen te Koop!
  • 2
    Pas Op Gelijke Kansen
  • 3
    Opleiding op Maat
  • 4
    WisselKracht
  • 5
    Het LerarenBeraad
  • 6
    Kwaliteit In-zicht

Kansen te Koop!

Kansen te Koop!

Aanleiding

Weinig thema’s roepen zó veel emotie op als het onderwijs. Afgelopen maanden hebben wij ons elke dag ingezet voor kwalitatief beter onderwijs voor ieder kind. Waar we niet omheen kunnen is de ongelijke verdeling van kansen in het onderwijs. Wij zijn verontwaardigd over het feit dat het nog steeds uitmaakt waar je wieg staat en dat het onderwijssysteem niet de grote gelijkmaker is die het zou moeten zijn. Daar komt bovenop, het probleem van schaduwonderwijs. Ook de Onderwijsraad maakt zich zorgen om dit probleem. December 2021 verscheen hun rapport waarin zij zich onder andere buigen over de toegankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs. Wat hun zorgen baart is de verstrengeling van schaduwonderwijs met publiek bekostigd onderwijs (1). Wat we zien is dat ouders veelal schaduwonderwijs inzetten om de schoolresultaten van hun kinderen te verbeteren, elke ouder wenst immers het beste voor zijn kind. Omdat enkel ouders met genoeg financiële middelen extra onderwijs kunnen faciliteren, draagt dit bij aan onderwijsongelijkheid. Hoe rijker de ouders, hoe vaker dure private bijles wordt ingeschakeld (2), aldus directeur Louise Elffers van het Kenniscentrum Ongelijkheid. Geprivilegieerde gezinnen ondervinden zodoende kwalitatief voordeel. Terwijl schaduwonderwijs een grote en groeiende industrie is, zijn wij van mening dat er meer aandacht moet komen voor de schaduwkanten ervan. 

Kansen te Koop!

Oplossing

Om dit voor het voetlicht te brengen moet er een prikkelende maatschappelijke campagne komen. Een campagne die alarmeert, inspireert en kansen creëert, en de mogelijkheid biedt ons uit te spreken. En ‘spreken’ is misschien te zacht uitgedrukt, misschien moeten we wel schreeuwen. Het mag schuren, het mag verontwaardigen en het mag mensen boos maken. Een aantal zaken is namelijk niet oké!

In onze campagne Kansen Te Koop leggen we de vinger op de zere plek: ouders met genoeg geld kunnen hun kind betere kansen bieden in onze huidige maatschappij. Door middel van confronterende posters, flyers, video’s en verschillende (sociale) media-kanalen willen wij mensen verontwaardigen. Want zeg nou zelf: het klopt toch niet dat kansen te koop zijn in Nederland? 

Teken de petitie!

Kansen te Koop!

Impact

Wat we willen bereiken met onze campagne? Ten eerste willen we mensen bewust maken van deze problematiek. Daarnaast willen wij dat, zolang schaduwonderwijs bestaat en blijkbaar nodig is in een onderwijssysteem dat tekort schiet, ieder kind er toegang toe heeft. Dit willen we voor elkaar krijgen door zo veel mogelijk mensen een petitie te laten ondertekenen. Deze petitie zal de aanleiding vormen voor beleidsmakers en bestuurders om rond de tafel te gaan en een plan te maken hoe ieder kind kan krijgen waar het recht op heeft: een gelijke kans in het onderwijs. Door de maatschappij te betrekken in onze campagne willen we rijke kansen creëren, niet voor dat ene kind op die ene school, maar voor ieder kind op iedere school. 

Kansen te Koop!

Toekomstperspectief

Tijdens de oplossingslancering van de DenkTank lanceren wij de campagne Kansen te Koop en wordt de petitie geopend. Vanuit deze lancering willen wij de campagne uitrollen om een groot publiek de petitie te laten ondertekenen. In dit proces zoeken wij verder naar nog meer ambassadeurs, bondgenoten en kinderen die onze boodschap uit willen dragen en de petitie ondersteunen.  

Uiteindelijk willen we dat de campagne en petitie maatschappelijke aandacht krijgen zodat beleidsmakers op korte termijn schaduwonderwijs toegankelijk maken en op lange termijn een structureel plan ontwikkelen voor onderwijsongelijkheid. 

Kansen te Koop!

Gezocht

  • Voor onze campagne zijn we op zoek naar bondgenoten, ambassadeurs en gelijkgezinden.
  • Ook zijn we op zoek naar journalisten, programmamakers en andere media die onze boodschap willen oppakken en onder de aandacht brengen.

"Ik wil me inzetten voor een Nederland waar iedereen eerlijke kansen krijgt op school. Maar tot die tijd: liever bijles voor iedereen dan voor jouw kind alleen."

Manon Peek, deelnemer NDT'21

"Ik heb zo veel geluk in mijn leven gehad, dat ik het als mijn verantwoordelijkheid zie om bij te dragen aan het geluk van anderen."

Abigail Kerr, deelnemer NDT'21
Kansen te Koop!

Contactpersonen

Jim is een bevlogen arts die het liefst kansen creëert voor anderen. Hij zal in de nabije toekomst starten met een PhD over familie-participatie in de zorg, gefocust op landen waar een tekort aan zorgpersoneel is. Manon is te omschrijven als ‘creatieve antropologe’ met een grote passie voor ontwikkelingshulp en duurzaam ondernemen. Abigail is een energieke filosofe en draagt enthousiast bij aan het vormgeven van een mooiere wereld.

Manon Peek
m.peek@nationale-denktank.nl
Abigail Kerr
a.kerr@nationale-denktank.nl
Jim Determeijer
j.determeijer@nationale-denktank.nl

Pas Op Gelijke Kansen

Pas Op Gelijke Kansen

Aanleiding

Er is sprake van kansenongelijkheid in het onderwijssysteem. Zo is het lerarentekort het grootst in wijken waar veel mensen wonen met een laag inkomen (1,2). Dat geldt ook voor leerachterstanden. Wij zien dat de druk op het regulier onderwijs toeneemt en dat het nog even zal duren voordat het onderwijs zelf in staat is om effectief de achterstanden van alle kinderen weg te werken en de kwaliteit te leveren die nodig is. Bijles kan in de tussentijd een uitweg bieden, maar het zijn vooral kinderen uit betere sociale milieus die hier toegang tot hebben (3). Stichting Leergeld schat dat er alleen al in Amsterdam 10.000 kinderen zijn die geen toegang hebben tot aanvullend onderwijs (4). Ook in andere steden, zoals Rotterdam en Den Haag, is dit een groot probleem. Kortom: juist de kinderen die de meeste ondersteuning nodig hebben, ontvangen deze ondersteuning niet.

Wij hopen dat politieke partijen het idee ‘Pas op Gelijke Kansen’ oppikken en inbrengen in de gemeenteraad van hun stad. Hiervoor hebben wij een 2-pager geschreven, waarin ons idee kort en bondig wordt uitgelegd. Aangezien niet alle steden een stadspas hebben, is het wellicht ook een mogelijkheid om dit idee te implementeren door bijles en huiswerkbegeleiding toe te voegen aan de meedoenregeling.

Wij schreven afgelopen december over dit idee in de Volkskrant en in Het Parool; in gemeente Groningen en Utrecht zijn hier al pilots voor opgestart. Wij hopen dat meer gemeentes dit idee willen omarmen als concrete stap richting meer kansengelijkheid.

Voel u vrij om deze 2-pager te downloaden en het idee te implementeren!

2-pager pas op gelijke kansen nationale denktank

Pas Op Gelijke Kansen

Oplossing

Met onze oplossing maken we bijles toegankelijk voor leerlingen met de minste financiële draagkracht. Gezinnen met bijvoorbeeld een stadspas kunnen op die manier de bijles voor hun kinderen regelen. We willen hierbij samenwerken met non-profit organisaties die bijles en huiswerkbegeleiding aanbieden waaraan heldere kwaliteitseisen worden gesteld.

Wij geloven dat onze oplossing effectief is. Ten eerste kan de toegankelijkheid tot en kwaliteit van bijles zo worden gegarandeerd (5). Daarnaast is bijles een van de meest effectieve methodes om leerachterstanden te verkleinen en dus in de huidige omstandigheden het meest passend. School en gemeente informeren de ouders over de mogelijkheden zodat ze weten waar ze terecht kunnen voor bijles.  Hierdoor zal de groep kinderen uit lagere sociale milieus meer de kans krijgen het net zo goed te doen op school als kinderen uit draagkrachtiger milieus.

Pas Op Gelijke Kansen

Impact

Wij schatten dat in Amsterdam per direct 6.500 extra kinderen die het meeste risico lopen op leerachterstanden, op deze manier laagdrempelig geholpen kunnen worden. In Rotterdam betreft het 12.000 leerlingen die risico lopen op een leerachterstand (6). Onze oplossing is aanvullend op wat de gemeente middels de bestaande Sociale Basis-stichtingen bereikt. Voor scholen zorgt dit voor minder belasting doordat tijd en middelen worden bespaard. Ouders weten beter gepast aanvullend onderwijs voor hun kinderen te vinden.

Pas Op Gelijke Kansen

Toekomstperspectief

In Amsterdam en Rotterdam zijn wij bezig om non-profit organisaties die bijles en huiswerkbegeleiding aanbieden samen met de gemeenten aan tafel te krijgen om dit idee uit te werken. De volledige uitwerking willen we doen door bijvoorbeeld een kosten-baten analyse.

In de toekomst hopen wij samen met de gemeenten en de non-profits het idee te implementeren in Den Haag, Amsterdam en Rotterdam. We hopen daarna hetzelfde op landelijk niveau te kunnen doen, zodat we elk kind in Nederland bereiken.

Pas Op Gelijke Kansen

Gezocht

  • Wethouders en ambtenaren om een eerste pilot te kunnen draaien.
  • Scholen die willen samenwerken om kinderen en ouders te bereiken.
  • Bijlesbureaus die zich willen aansluiten bij de Stadspas, Rotterdampas en Ooievaarspas.
  • Structurele regelingen (vanuit de gemeente) om een duurzame groei te garanderen.

"Zolang scholen geen capaciteit hebben om achterstanden weg te werken, moet schaduwonderwijs toegankelijk zijn voor iedereen."

Lieke Molenaar, deelnemer NDT'21

"De groei van de kansenongelijkheid in het onderwijs zal met deze oplossing teruggedrongen kunnen worden."

Tarik Aouragh, deelnemer NDT'21
Pas Op Gelijke Kansen

Contactpersonen

Sohaila studeert geneeskunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Zij is opgegroeid in Alexandrië (Egypte) en in Amsterdam, waardoor zij heeft geleerd hoe verschillend mensen kunnen zijn. Daardoor kan zij nadenken over problemen vanuit verschillende perspectieven en gelooft zij dat iedereen gelijke kansen verdient. Lieke studeert sociale psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar grootste passie is om iets te kunnen betekenen voor mensen die minder kansen hebben in de maatschappij. In haar vrije tijd fotografeert ze graag en is ze betrokken bij verschillende vrijwilligersprojecten, waaronder het helpen van kinderen met een taalachterstand. Tarik heeft de master econometrie afgerond aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Met zijn kritische blik en inzicht streeft hij naar emancipatie en haalt hij veel voldoening uit de bijdrage die hij probeert te leveren aan de maatschappij. Zijn aandacht gaat vooral uit naar jongeren in problemen.

Sohaila Mahmoud
s.mahmoud@nationale-denktank.nl
Lieke Molenaar
l.molenaar@nationale-denktank.nl
Tarik Aouragh
t.aouragh@nationale-denktank.nl
Pas Op Gelijke Kansen

Bronnen

  1. Verwachte onderwijsachterstanden. (z.d.). CBS. Geraadpleegd op 19 november 2021, van https://dashboards.cbs.nl/v3/onderwijsachterstanden/
  2. Bijl, H. (2020, 17 juli). Hier is het lerarentekort het grootst in Amsterdam. Parool. https://www.parool.nl/amsterdam/hier-is-het-lerarentekort-het-grootst-in-amsterdam~b72023e2/
  3. Benut crisis als unieke kans voor onderwijsrenovatie om onderwijs structureel te verbeteren. (2021, 14 april). Inspectie van het Onderwijs. Geraadpleegd op 10 november 2021, van https://www.onderwijsinspectie.nl/actueel/nieuws/2021/04/14/benut-crisis-als-unieke-kans-voor-onderwijsrenovatie-om-onderwijs-structureel-te-verbeteren
  4. Project meer kansen met bijles (2020, januari). Stichting Leergeld. Geraadpleegd op 10 november 2021, van https://leergeldamsterdam.nl/wp-content/uploads/2020/04/200100-Project-%E2%80%98Meer-kansen-met-bijles%E2%80%99-Leergeld-Amsterdam.pdf
  5. NU.nl. (2021, 30 januari). PO-Raad: Kinderen hebben jaren bijles nodig om achterstand in te halen. NU - Het laatste nieuws het eerst op NU.nl. Geraadpleegd op 19 november 2021, van https://www.nu.nl/coronavirus/6113222/po-raad-kinderen-hebben-jaren-bijles-nodig-om-achterstand-in-te-halen.html
  6. Rotterdam steekt miljoenen in zomercampus om leerachterstanden weg te poetsen. (2020, juni). Algemeen Dagblad. Geraadpleegd op 19 november 2021, van https://www.ad.nl/rotterdam/rotterdam-steekt-miljoenen-in-zomercampus-om-leerachterstanden-weg-te-poetsen~a0828fa18/

Opleiding op Maat

Opleiding op Maat

Aanleiding

Het lerarentekort in het voortgezet onderwijs loopt op (1). Bovendien is er een roep om meer academisch geschoolde leraren. Daarom moeten we in Nederland meer studenten aantrekken voor de academische lerarenopleidingen. Deze lerarenopleidingen bereiken nu nog lang niet alle jonge academici met interesse in het leraarschap. Deze groep zoekt meer persoonlijke ontwikkeling in de opleiding. Een veelbelovende subgroep van jonge academici bestaat uit examentrainers. Examentrainers zijn universitaire studenten die tijdens hun studie als bijbaan havo 5 en vwo 6 leerlingen voorbereiden op hun eindexamens. Deze studenten ontvangen training in didactische methodes en hebben ervaring in klassikaal lesgeven. Analyses van de DenkTank laten zien dat als alle examentrainers na hun studie leraar worden, het lerarentekort tot 2029 is opgelost (2). Uit onderzoek van de DenkTank blijkt dat nu maar 10% van deze groep leraar wordt, terwijl 60% het leraarschap overweegt (3). Lerarenopleidingen bereiken deze studenten nu niet in hun communicatie. Bovendien bieden de meeste lerarenopleidingen niet de persoonlijke ontwikkelmogelijkheden waar deze jonge academici naar zoeken (3).

Opleiding op Maat

Oplossing

Opleiding op maat helpt lerarenopleidingen jonge academici aan te trekken waarbij we ons in de pilot richten op examentrainers en in de toekomst op de bredere groep jonge academici. De oplossing bestaat uit twee onderdelen: ten eerste maken we universitaire lerarenopleidingen inhoudelijk aantrekkelijker door een persoonlijk ontwikkeltraject aan te bieden. Voor examentrainers verbinden we lerarenopleidingen met examentrainingsinstituten. Samen kunnen zij verdiepingsmodules uitwerken in de lerarenopleiding die inhoudelijk beter aansluiten op de leservaring van examentrainers. Ten tweede gaan we academische lerarenopleidingen gericht promoten. Voor examentrainers organiseren we periodieke oriëntatiebijeenkomsten. Examentrainers met interesse in het leraarschap krijgen daar een persoonlijk advies over welke lerarenopleiding het best bij hen past. Daarbij leggen we nadruk op Trainees in Onderwijs, een uitdagend traject dat goed aansluit bij het profiel van examentrainers. We werken voor de oriëntatiebijeenkomsten samen met universitaire lerarenopleidingen.

Opleiding op Maat

Impact

Met een goed georganiseerde matching en passende lerarenopleidingen kunnen we meer jonge academici, waaronder examentrainers, motiveren en helpen om leraar te worden. Dit kunnen fulltime leraren worden, maar ook hybride leraren die in zowel het onderwijs als een andere sector doorgroeien. Deze nieuwe instroom van leraren verkleint het lerarentekort en vergroot het aandeel universitaire leraren in het voortgezet onderwijs.

Opleiding op Maat

Toekomstperspectief

Wij zijn nu in contact met drie universitaire lerarenopleidingen, trainees in onderwijs en twee examentrainingsinstituten. Met deze partners werken we op korte termijn oriëntatiesessies voor examentrainers en persoonlijke ontwikkeltrajecten uit. De volgende stap is om ook andere groepen jonge academici te bereiken met oriëntatiebijeenkomsten en ontwikkeltrajecten. In de toekomst hopen we lerarenopleidingen door het hele land aantrekkelijker te maken voor jonge academici zodat die met plezier leraar worden, goed voorbereid voor de klas staan en helpen het lerarentekort op te lossen.

Opleiding op Maat

Gezocht

  • Examentrainers die interesse hebben in een lerarenopleiding die is afgestemd op hun reeds opgedane leservaring en wens om persoonlijke ontwikkeling.
  •  Examentrainingsinstituten die willen helpen om hun talentenpoule te benutten voor het aanpakken van het lerarentekort.
  • Lerarenopleidingen die in gesprek willen over mogelijkheden om aantrekkelijker te worden voor examentrainers en andere jonge academici.

“In de klas wordt de basis gelegd voor het verdere leven van leerlingen. Gelukkig zien veel examentrainers dat en gaan wij ze helpen het lerarentekort aan te pakken.”

Tom, deelnemer NDT'21

“Wat ben ik trots dat we de samenwerking met de Uni’s aangegaan zijn! En dat zij ook zien dat deze doelgroep voor de hand ligt om te benaderen”

Melle, deelnemer NDT'21
Opleiding op Maat

Contactpersonen

Tom, Joran en Melle stellen elkaar voor: Op het eerste gezicht zou Tom zo in het rijtje harde bèta’s uit de DenkTank passen. Zijn analytische vaardigheden en kritische vragen leiden altijd tot nieuwe inzichten. Maar stiekem is Tom is eigenlijk meer een filosoof, die met zijn scherpe humor overal plezier in weet te brengen. Toms passies zijn onderwijs en duurzaamheid. In beide werelden zou hij goed terecht kunnen komen na de DenkTank. In een ander leven was Joran docent geweest. Zijn didactische vaardigheden, psychologisch inzicht en passie voor toneel kwamen tot hun recht in zijn tijd als examentrainer. Nu zorgen ze ervoor dat hij veel mensen weet te inspireren. Joran kijkt voor zijn baan naar duurzaamheid consultancy, projectmanagement en ook het onderwijs trekt. Zijn toekomst zal deels in Nederland en deels in Noorwegen liggen. Voor DenkTank-standaarden is Melle een ervaren rot in het onderwijs. Als psychologie docent aan de VU en de UU kwamen haar passie voor onderwijs, zorg voor anderen en organisatietalent goed tot hun recht. Als creatieveling zat de officieuze rol van DenkTank-tekenaar haar als gegoten. Melle kijkt naar een baan in de consultancy, trainer/coaching en ook voor Melle trekt het onderwijs.

Tom van Mierlo
t.vanmierlo@nationale-denktank.nl
Joran Buwalda
j.buwalda@nationale-denktank.nl
Melle Verlare
m.verlare@nationale-denktank.nl
Opleiding op Maat

Bronnen

  1. Rijksoverheid (2029). Arbeidsmarktprognose 2019-2029 CentERdata (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/12/16/kamerbrief-over-de-arbeidsmarkt-voor-leraren-2019)
  2. Nationale DenkTank (2021). Survey van De Nationale DenkTank onder examentrainers bij SSL, n=67. Lyceo (2020). Interne survey van examentrainingsinstituut Lyceo, n=1200 (https://www.lyceo.nl/over-lyceo/carriere-in-het-onderwijs/)
  3. Analyse Nationale DenkTank 2021: Aantallen examentrainers zijn even groot als het verwachte lerarentekort 2029. Aantallen examentrainers zijn vastgesteld door De Nationale DenkTank in gesprekken met de directie van de drie grootste examentrainingsinstituten Lyceo, SSL en Eindsprint. Lerarentekorten tot 2029 zijn voorspeld in de Arbeidsmarktprognose 2019-2029 van CentERdata (in opdracht van het ministerie van OCW) (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/12/16/kamerbrief-over-de-arbeidsmarkt-voor-leraren-2019)

WisselKracht

WisselKracht

Aanleiding

Het vergroten van kennisdeling tussen scholen levert een belangrijke bijdrage aan het vooruithelpen van het Nederlandse onderwijssysteem en de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs (1). Het stimuleren van deze kennisdeling vormt dan ook de essentie van onze oplossing. Bovendien biedt deze oplossing aan leraren de kans zich op een andere manier te ontwikkelen. Uit onderzoek van de DenkTank blijkt dat momenteel een aanzienlijk deel van de leraren de ontwikkelingsmogelijkheden en arbeidsmobiliteit binnen hun beroep als ‘beperkt’ beschouwt – hetgeen een negatieve invloed heeft op het behouden van voldoende leraren in het onderwijs (2,3). Uit onze gesprekken met leraren is naar voren gekomen dat een dergelijk uitwisselingsprogramma aansluit op de behoefte aan meer variatie in hun loopbaan en de aantrekkelijkheid van het beroep vergroot.

WisselKracht

Oplossing

Wanneer een schooldirecteur, een leraar en een buddy-leraar interesse hebben in het uitwisselingsprogramma, kunnen zij zich gezamenlijk opgeven. Vervolgens zoekt stichting WisselKracht lokaal een passende match door expertises van een school te vergelijken met ontwikkelingsdoelen van een andere school. Wanneer deze match gevonden is, zullen twee leraren voor een bepaalde periode (idealiter een half of heel schooljaar) elkaars baan overnemen. Gedurende deze uitwisseling zullen de uitwisselingsleraren veelvuldig stilstaan bij de leerdoelen van hun ‘eigen’ school, zal er ruimte worden gecreëerd om hun expertise binnen hun tijdelijke school in te zetten en wordt tevens voldoende aandacht besteed aan de vooraf opgestelde persoonlijke ontwikkelingsdoelen van de leraren. 

De uitwisselingsleraren worden gedurende deze periode begeleid door een buddy-leraar van de school en stichting WisselKracht zal op regelmatige basis evaluatiemomenten inplannen met de school, de buddy-leraar en de uitwisselingsleraar. Verder zal de stichting een faciliterende rol aannemen om de overstap zo gemakkelijk mogelijk te maken. Hierbij denken we aan het organiseren van kennismakingsgesprekken, trainingen om vertrouwd te raken met mogelijk nieuwe lesmethoden of het opstellen van persoonlijke leerdoelen, en daarnaast het toezien op de juiste begeleiding.

WisselKracht

Impact

Het uitwisselen van leraren draagt bij aan de verspreiding van best practices in het onderwijs en zal ten goede komen aan het verbeteren van de algehele kwaliteit. Bovendien vergroot het uitwisselingsprogramma de arbeidsmobiliteit en het perspectief op verdere ontwikkeling binnen de loopbaan. Gezien het feit dat juist het gebrek hieraan op dit moment als reden wordt genoemd om te stoppen als leraar, willen we met deze oplossing het beroep aantrekkelijker maken en meer leraren in het onderwijs behouden.

WisselKracht

Toekomstperspectief

Als de pilot succesvol blijkt, willen we dit initiatief uitbreiden naar zo veel mogelijk scholen in Nederland. We streven ernaar dat uitwisseling tussen scholen de normaalste zaak is en het Nederlands onderwijs flexibeler. Het zou mooi zijn als we uiteindelijk ook uitwisselingen kunnen bewerkstelligen tussen scholen die verschillen in leerlingenpopulatie, niveau of denominatie. Op deze manier kunnen ook de scholen waar het lerarentekort momenteel het meest nijpend is en de onderwijskwaliteit het meest onder druk staat, bouwen aan een professionele cultuur binnen hun school. 

WisselKracht

Gezocht

  • Enthousiaste schoolbesturen, schoolleiders en leraren met wie we onze pilot kunnen opschalen.
  • Experts die met ons kunnen nadenken over de kwaliteitswaarborging op scholen.
  • Investeerders.

"Het is inspirerend en motiverend om te zien, hoe je met een relatief simpel idee zoveel enthousiasme kunt losmaken."

Victor Claerbout, deelnemer NDT'21

"Na zelf ervaren te hebben hoeveel inzichten je tijdens een uitwisseling kunt opdoen, hoop ik dat we met WisselKracht leerkrachten een nieuwe uitdaging kunnen bieden."

Manon Michelotti, deelnemer NDT'21
WisselKracht

Contactpersonen

Wij zijn drie gedreven enthousiastelingen die met dit initiatief het onderwijs een stapje vooruit willen helpen. Wij geloven dat alle kennis en expertise in het onderwijsveld zelf ligt en bieden daarom met name een faciliterende rol om scholen hun expertise op meer structurele wijze met elkaar te laten delen!

Pien de Jong
p.dejong@nationale-denktank.nl
Victor Claerbout
v.claerbout@nationale-denktank.nl
Manon Michelotti
m.michelotti@nationale-denktank.nl
WisselKracht

Bronnen

  1. McKinsey (2020). Een verstevigd fundament voor iedereen. Amsterdam: McKinsey & Company.
  2. Survey Nationale DenkTank (2021)
  3. Onderwijsraad (2018). Ruim baan voor leraren.

Het LerarenBeraad

Het LerarenBeraad

Aanleiding

Er is iets geks aan de hand in het onderwijs. In een veld vol goede intenties is het bijna onmogelijk om een constructief gesprek te voeren over onderwerpen die leraren aan het hart gaan. Dit komt doordat een eenduidig beroepsbeeld ontbreekt. Er is geen gemeenschappelijke taal van de leraar. Hierdoor blijft het moeilijk om gehoor te geven aan de stem van de leraar en worden gesprekken over de inhoud vaak weggedrukt door gesprekken over arbeidsvoorwaarden. Juist de grootste uitdagingen in het onderwijs, zoals personeelstekorten, kwaliteitsdaling en kansenongelijkheid, vragen om een inhoudelijke, constructieve en breed gevoerde dialoog. Op die manier worden  individuele belangen overstegen  om vanuit een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid oplossingen aan te dragen. De stem van de leraar, de onderwijsinhoudelijke expert, is hierbij van essentieel belang. 

Het LerarenBeraad

Oplossing

Het LerarenBeraad is een burgerberaad speciaal voor onderwijsprofessionals. Een representatieve groep leraren gaat in gesprek met elkaar en met vertegenwoordigers van onderwijsorganisaties om na te denken over inhoudelijke vraagstukken. In de praktijk ziet dat er als volgt uit: een representatieve groep leraren, de overheid en lerarenorganisaties geven het startschot om het beraad mogelijk te maken. Vervolgens brengen we het beraad bij zo veel mogelijk leraren onder de aandacht met een landelijke campagne. Uit alle aanmeldingen wordt door middel van loting een representatieve groep gekozen. Zij gaan aan de hand van een bewezen methodiek een traject in om samen tot een gedeelde visie en een uitvoeringsplan te komen. Op deze manier maakt het LerarenBeraad ruimte voor de fundamentele dialoog en komt het initiatief bij de leraar te liggen. Het resultaat is een breed gedragen visie die als vertrekpunt kan dienen voor toekomstige discussies.

Het LerarenBeraad

Impact

Met het LerarenBeraad willen wij op de volgende drie vlakken een bijdrage leveren.

  1. Belang overstijgend tot oplossingen komen. Door het opzoeken van het gemeenschappelijk belang kunnen onderwijspartijen over de individuele belangen heen stappen om gezamenlijk vraagstukken op te lossen.
  2. De leraar een stem geven. Het LerarenBeraad geeft de leraar een constructieve en inhoudelijke stem in de gesprekken.
  3. Bottom-up urgentie creëren. Het LerarenBeraad kan bijdragen aan het creëren van urgentie voor vraagstukken die zo snel mogelijk om aandacht en actie vragen.

Het LerarenBeraad

Toekomstperspectief

Wij zijn in gesprek met leraren om de behoefte van de beroepsgroep in kaart te brengen. Daarnaast spreken we met alle belanghebbende partijen in het veld over de rol die het LerarenBeraad kan spelen in de totstandkoming van een constructieve dialoog met het onderwijsveld. 

Het doel: Herstel de fundamentele dialoog in het onderwijsveld met de ambitie te komen tot een gezamenlijke visie op het onderwijs.

Het LerarenBeraad

Gezocht

  • Leraren die enthousiast zijn over dit idee en mee willen denken hoe we met het LerarenBeraad zo veel mogelijk leraren kunnen bereiken, en hoe dit idee bottom-up gedragen kan worden door leraren.

"In korte tijd zijn we meegenomen in de bestuurlijke complexiteiten binnen het onderwijsveld, dat we met ons idee daar iets aan kunnen bijdragen is ontzettend gaaf!"

Emma Insinger, deelnemer NDT’21

"Hoewel het onderwijsveld vrij complex is, is er geen enkel gebrek aan motivatie en goede intenties. Met het LerarenBeraad kunnen we die intenties omzetten in acties!"

Jaric Wiegman, deelnemer NDT'21
Het LerarenBeraad

Contactpersonen

Het team bestaat uit Emma en de 3 J’s: Jaric, Jort en Jasper. Emma en Jasper zijn de DenkTank begonnen met onderzoek naar de professionele cultuur binnen scholen. Via onderwerpen als ‘loopbaanontwikkeling’ en ‘beroepsbeeld’ kwamen zij op het spoor van de representatie en de professie van leraren. Toen het idee van het LerarenBeraad met veel enthousiasme door het veld ontvangen werd, zijn Jort en Jaric aangehaakt om het idee nog verder te laten vliegen!

Emma Insinger
e.insinger@nationale-denktank.nl
Jort van Dalen
j.vandalen@nationale-denktank.nl
Jasper Veen
j.veen@nationale-denktank.nl
Jaric Wiegman
j.wiegman@nationale-denktank.nl

Kwaliteit In-zicht

Kwaliteit In-zicht

Aanleiding

Nederland behoort tot de grootste dalers de afgelopen twintig jaar op internationale ranglijsten die de lees- en rekenvaardigheden van 15-jarige leerlingen onderzoeken. Alhoewel de scores van Nederlandse leerlingen al jaren dalen, halen bijna alle scholen de wettelijk gestelde minimumnormen met gemak.

Eén van die normen meet ‘het behalen van het streefniveau’: dit is het gemiddelde van scores op lezen, taal en rekenen. Echter, door het gemiddelde te nemen kunnen scholen slechte rekenresultaten compenseren met een hoog leesniveau. Dit verbergt kwaliteitsproblemen. Ook zijn de schijnbaar hoge scores op lezen verraderlijk: internationaal onderzoek geeft aan dat het leesniveau in Nederland hard is gedaald.  

Doordat bijna alle scholen deze minimumnormen halen, is er slechts een aantal scholen dat het label ‘zeer zwak’ krijgt. Alhoewel het label een school stigmatiseert, is het verbetertraject dat zeer zwakke scholen vervolgens doorlopen razend effectief om het niveau van de school weer op peil te brengen. De drie keer zo veel scholen met het label ‘onvoldoende’ worden nog niet altijd op het verbetertraject gewezen én voelen minder urgentie om te verbeteren. 

Kwaliteit In-zicht

Oplossing

Wij presenteren een beleidsvisie met concrete handvatten om het huidige beleid te hervormen. 

  1. Besluit tot een verandering in de Regeling leerresultaten Primair Onderwijs zodat de inspectie niet het gemiddelde van taal, lezen en rekenen controleert, maar de drie onderdelen individueel.
  2. Laat ‘onvoldoende’ scorende scholen met dezelfde effectiviteit en urgentie verbeteren als ‘zeer zwakke’ scholen. 
  3. Herzie het niveau van de leesvaardigheidsnorm, omdat dit op bijna alle scholen te gemakkelijk wordt gehaald maar Nederland in internationale context hierop hard daalt. 
  1. Voeg een groei-indicator toe aan het toetsingskader van de inspectie. Naast het toetsen op de resultaten van leerlingen, moet ook de meerwaarde van een school formeel meegenomen worden. 

Kwaliteit In-zicht

Impact

Wij verwachten de volgende impact per oplossing:

  1. Door op de drie individuele onderdelen te controleren verwachten wij meer aandacht voor rekenen en taal op scholen die deze normen nu niet halen.
  2. Door alle ‘onvoldoende’ gelabelde scholen een effectief verbetertraject te laten doorlopen, waarborgen we op meer dan 100 scholen en voor meer dan 19.000 leerlingen de kwaliteit van onderwijs.
  3. Door het inhoudelijk niveau van leesvaardigheid te verhogen verwachten wij meer van scholen op het gebied van leesvaardigheid en blijven we bij in internationale context.
  4. Door een groei-indicator toe te voegen, is er formele waardering voor scholen met een complexe leerlingenpopulatie die hun kinderen veel laten groeien. Daarnaast stimuleren we hiermee ook dat scholen met een minder complexe leerlingenpopulatie hun leerlingen harder laten groeien.

Met deze beleidsveranderingen waarborgt ons systeem van toezicht de kwaliteit van scholen, de basisvaardigheden van kinderen en doen we recht aan de meerwaarde die scholen hun leerlingen geven. Zo krijgen wij kwaliteit in-zicht!

Kwaliteit In-zicht

Toekomstperspectief

Wij brengen een groep onderwijskundigen bij elkaar om onze beleidsvisie met extra expertise te onderbouwen. Met de daarna compleet onderbouwde beleidsvisie proberen wij onze aanbevelingen bij de onderwijscommissie van de tweede kamer te laten landen. Schoolbestuurders, schoolleiders en leraren worden onze ambassadeurs, waarmee wij het belang van het kind en de school met deze beleidswijziging naar voren brengen. 

Kwaliteit In-zicht

Gezocht

  • Onderwijswoordvoerders uit de tweede kamer.
  • Progressieve schoolbestuurders van complexe en minder complexe leerlingenpopulaties.

“Het is enorm waarderend om te zien dat na het bespreken van onze ideeën, bijna iedere partij energiek de vergadering verlaat!”

Geert Vergoossen, deelnemer NDT'21
Kwaliteit In-zicht

Contactpersonen

Wij zijn gezamenlijk de krochten van de beleidswijzigingen, onderzoekskaders en onderwijswetten die te maken hebben met de onderwijs inspectie, volledig ingedoken. Geert heeft dankzij een technische achtergrond data-vaardigheden en daarmee de concrete impact van deze oplossing uitgezocht. Ellen haar rechtenachtergrond hielp bij het uitpluizen van de complexiteit van het mandaat van de inspectie.

Kwaliteit In-zicht

Bronnen

  1. DUO. (2020, July 25). Primair Onderwijs in Cijfers. Retrieved December 9, 2020, from https://www.primaironderwijsincijfers.nl/dashboard/sectorinformatie/schooladvies-en-referentieniveaus
  2. OECD (2021), 21st-Century Readers: Developing Literacy Skills in a Digital World, PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/a83d84cb-en.
  3. Ministerie van OC&W. (2020). De staat van het onderwijs 2020. https://mijn.govunited.nl/blg-221895.pdf